Πώς το Άγχος Επηρεάζει τον Εμμηνορροϊκό Κύκλο

Πολλές γυναίκες παρατηρούν ότι σε περιόδους έντονου στρες η περίοδός τους αλλάζει. Μπορεί να καθυστερήσει, να γίνει πιο επώδυνη ή να διαταραχθεί εντελώς. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Το άγχος επηρεάζει άμεσα την ορμονική ισορροπία που ρυθμίζει τον εμμηνορροϊκό κύκλο και η επιστήμη το επιβεβαιώνει με σαφήνεια.

Όταν βιώνουμε έντονο στρες, το σώμα παράγει περισσότερη κορτιζόλη. Η ορμόνη αυτή «παρεμβαίνει» στις ορμόνες που ρυθμίζουν την ωορρηξία, με αποτέλεσμα ο κύκλος να γίνεται ακανόνιστος. Μερικές γυναίκες βλέπουν τον κύκλο τους να μεγαλώνει, άλλες να μικραίνει, ενώ κάποιες μπορεί ακόμη και να χάσουν εντελώς την περίοδό τους για λίγο καιρό.

Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το υψηλό στρες σχετίζεται με καθυστερημένη ωορρηξία, ακανόνιστους κύκλους και πιο έντονα συμπτώματα πριν την περίοδο. Έρευνες σε φοιτήτριες έχουν δείξει ότι το ακαδημαϊκό στρες κάνει τον κύκλο πιο αργό και ενισχύει το PMS, ενώ οι επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες γυναικολογικών οργανισμών αναγνωρίζουν πως το πολύ έντονο στρες μπορεί ακόμη και να σταματήσει την περίοδο.

Πώς μπορούμε να μειώσουμε το άγχος με τρόπο που πραγματικά βοηθά τον κύκλο;

Η διαχείριση άγχους δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκη. Μικρές, σταθερές συνήθειες μπορούν να έχουν σημαντική επίδραση στην ορμονική ισορροπία.

Η άσκηση βοηθά στη μείωση της κορτιζόλης και βελτιώνει τη διάθεση, κάτι που έχει φανεί σε διάφορες επιστημονικές ανασκοπήσεις. Ο καλός ύπνος επίσης είναι καθοριστικός, καθώς η έλλειψή του συνδέεται με αυξημένο στρες και διαταραχές στον κύκλο.

Τεχνικές όπως ο διαλογισμός, η βαθιά αναπνοή και το mindfulness έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές στη μείωση της έντασης και στη ρύθμιση της συναισθηματικής κατάστασης. Η διατροφή παίζει επίσης ρόλο: σταθερά γεύματα και αποφυγή υπερβολικής καφεΐνης ή ζάχαρης βοηθούν το σώμα να διατηρεί σταθερά επίπεδα ενέργειας και ορμονών.

Τέλος, η ψυχοθεραπεία και ιδιαίτερα η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία έχει φανεί ότι μειώνει το στρες, βελτιώνει τα συμπτώματα PMS και βοηθά στη ρύθμιση του κύκλου.

Πώς συνδέονται η ψυχολογία και η περίοδος;

Η σχέση είναι αμφίδρομη. Το στρες μπορεί να κάνει την περίοδο πιο δύσκολη, αλλά και μια δύσκολη περίοδος μπορεί να ενισχύσει το άγχος. Έρευνες έχουν δείξει ότι γυναίκες που βιώνουν έντονη πίεση αναφέρουν περισσότερο πόνο, πιο έντονο PMS και μεγαλύτερα συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα.

Η έλλειψη σωστής ενημέρωσης, η ντροπή γύρω από την περίοδο και η αίσθηση ότι «δεν πρέπει να μιλάμε γι’ αυτό» μπορούν επίσης να αυξήσουν το άγχος. Αντίθετα, όταν μια γυναίκα έχει θετική σχέση με το σώμα της και γνωρίζει τι είναι φυσιολογικό και τι όχι, αναφέρει σημαντικά λιγότερα συμπτώματα και ζει την περίοδό της με περισσότερη άνεση.

Συμπέρασμα

Το άγχος δεν είναι κάτι που μένει απλά στο μυαλό. Είναι μια πραγματική, βιολογική δύναμη που επηρεάζει όλες τις πτυχές της υγείας μας, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου. Με τις σωστές συνήθειες και την κατάλληλη υποστήριξη, μπορούμε να βοηθήσουμε το σώμα μας να επιστρέψει σε μια πιο σταθερή και υγιή ορμονική ισορροπία.
Η φροντίδα του εαυτού, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για έναν ισορροπημένο κύκλο.

 

Πηγές
Nillni et al., Journal of Women's Health (2014)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24400738/
Rafique & Al-Sheikh, Journal of the Pakistan Medical Association (2018)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30613953/
American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) – Amenorrhea Guidelines
https://www.acog.org/womens-health/faqs/amenorrhea
Daley, Cochrane Review on Exercise and PMS (2009)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19160338/
Baker et al., Sleep Medicine Reviews (2018)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29309945/
Lustyk et al., Mindfulness Journal (2014)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24947852/
Harvard Medical School – Foods and Mood
https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/foods-linked-to-better-mood
Hunter et al., Journal of Psychosomatic Research (2002)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12445610/
Yonkers et al., The Lancet (2008)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18395582/
UNICEF – Menstrual Health and Hygiene Report (2021)
https://www.unicef.org/reports/menstrual-health-and-hygiene-2021
Oinonen & Mazmanian, Clinical Psychology Review (2002)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11832248/
Back to blog